Innowacja pedagogiczna
Uzasadnienie innowacji
Inspiracją do opracowania innowacji wychowawczej pt.: „Twórczość własna jako motywacja do czytania”stała się obserwacja współczesnej rzeczywistości, której wyznacznikiem jest kultura obrazkowa, narzucająca odbiorcy gotowe treści. W rezultacie pozbawiająca tegoż odbiorcę radości tworzenia, refleksji, przeżywania. W dobie daleko posuniętej komputeryzacji wszystkich dziedzin życia, łatwego dostępu do radia, telewizji, czasopism, Internetu, młody człowiek bombardowany jest nieustannie treściami, które zniekształcają obraz świata, człowieka i podstawowych wartości oraz prowadzić mogą do uzależnienia od mediów. Często w przekazach medialnych pomijana jest sfera wrażliwości, refleksji, empatii, co powoduje niechęć do wysiłku umysłowego, do systematycznego czytania, trudności w rozumieniu tekstu. Książka dziś została odsunięta na plan dalszy a potrzeba czytania zajmuje dalekie miejsca na listach potrzeb.
Dlatego też ważnym zadaniem dla wszystkich nauczycieli, zwłaszcza zaś dla nauczyciela polonisty i bibliotekarza jest zachęcenie dzieci do korzystania z biblioteki, zgromadzonych w niej książek.
Nie jest to jednak zadanie proste, gdyż trudno znaleźć argumenty, którymi można by było w łatwy i szybki sposób zachęcić dziecko i przekonać je do sięgnięcia po książkę inną niż obowiązkowa lektura szkolna. Problem braku zainteresowania czytelnictwem zauważony został w naszej placówce już od dłuższego czasu. Aby w jakiś sposób mu zaradzić próbowaliśmy różnych sposobów. Nasze działania z pewnością zapoznały uczniów z powodami –„dlaczego warto czytać”, jednak nie zmieniły postaw i przekonań.
Dlatego postanowiliśmy odejść od roli moralizatorów i zaprzestać przekonywać dzieci, że naprawdę warto czytać. Chcemy pozwolić naszym uczniom samodzielnie dojść do tej niezaprzeczalnej prawdy. Zgodnie z mottem Światowej Olimpiady Kreatywności pozwolimy im „ być poszukiwaczami wiedzy”.
Głównym celem i założeniem naszego programu jest maksymalne zaktywizowanie dziecka i nakłonienie go do pracy twórczej, która zmusza i zachęca do sięgnięcia po książkę.
Postanowiłyśmy stworzyć program, którego poszczególne działania będą dla dzieci konkretnymi zadaniami do wykonania. Zadania te mają być praktyczne, ciekawe i interesujące a także różnorodne aby każdy uczeń mógł odnaleźć w naszej propozycji coś dla siebie.
Aby zaprezentować uczniom te zadania zadałyśmy sobie pytanie:
Czego potrzebuje uczeń aby rozwinąć swój kreatywny potencjał?
Znalazłyśmy wiele odpowiedzi, zarówno w literaturze przedmiotu ale także w obserwacji dzisiejszego życia i potrzebach współczesnej młodzieży.
Wiemy, że aby dostrzec zdolności ucznia, jego możliwości twórcze, kreatywność – trzeba zobaczyć go „w całości”, nie tylko w sytuacji szkolnej, w zdobywaniu wiedzy przewidzianej w procesie dydaktycznym. Trzeba przyjrzeć się jego zainteresowaniom, pasjom, zrozumieć jakim językiem posługuje się w tych obszarach, które go fascynują, którym poświęca więcej czasu niż pozostałym.
Dzieci urodzone po roku 1985 nazywane są „pokoleniem Y”, co oznacza, że jest to pierwsze pokolenie w Polsce, które ma te same cechy, co młodzi ludzie żyjący w krajach o ukształtowanym rynku. Warto zastanowić się w związku z tym, jakie cechy wykazują nasi uczniowie? – kreatorzy własnej przyszłości i przyszłości całego społeczeństwa, przyszli decydenci.
Na pewno są krytyczni, my – nauczyciele przypisujemy im dużą roszczeniowość, egocentryzm, pewność siebie, chęć szybkiego i łatwego sukcesu ( zysku), często – lenistwo lub lawiranctwo… Gdyby jednak popatrzeć na te negatywne cechy z innego punktu widzenia, z perspektywy wartości, ekonomii, lansowanego przez media stylu życia i osiągania sukcesu, dostrzegamy, że nasi uczniowie są:
* przedsiębiorczy, choć w różny sposób
* żądni szybkiej informacji zwrotnej o swojej pracy, zadaniu, które wykonali, gratyfikacji
* szanują, jeśli sami są szanowani
* często jeszcze nie wiedzą, czego chcą, ale na pewno wiedzą, czego nie chcą, np. uczenia się tego co uznają za zbędne, nudnych lekcji, bycia grzecznymi i uczenia się wszystkich przedmiotów w myśl przekonania niemal każdego nauczyciela przedmiotowca o tym, że jego (więc – każdy) przedmiot jest najważniejszy.
Chcą mieć czas na zainteresowania, przyjaciół, przyjemności. Świadomie lub podświadomie dążą do zachowania równowagi pomiędzy pracą, wysiłkiem wkładanym w naukę i korzystaniem z uroków życia. Nie przemawiają do nich słowa: „ciężko pracuj, idź do przodu, bądź zmęczony, ale dumny, że ci się udaje. Ciężką pracą coś osiągniesz w życiu…”
Nie motywują ich dalekosiężne potrzeby, ich motywacja jest krótkoterminowa. Są ambitni, ciekawi świata, pracują wytrwale, ale chcą mieć czas dla siebie, na realizację swoich zainteresowań, uczenie się po swojemu.
* żyją „chwilą” – tu i teraz, nie stawiając sobie jako priorytetu, istotnej wartości – to kim będą za lat dziesięć, piętnaście i co osiągną, jakie będą ich sukcesy…
* brakuje im wielu umiejętności, ale na pewno są świetni w technologii informacyjnej i to jest ich język porozumiewania się ze światem i z samym sobą!
Kto z nas, ludzi pokolenia X, potrafi w jednym czasie oglądać TV, pisać sms-a, odrabiać lekcje i robić sobie tosty?
Zgodzimy się pewnie wszyscy co do tego, że oddziaływanie środowiska może mieć pozytywne i negatywne skutki w rozwijaniu predyspozycji, różnorakich zdolności młodego człowieka, jednak możliwość odnoszenia przez niego sukcesu, radość z dokonań, poczucie sprawstwa w działaniu jest niezaprzeczalną gwarancją rozwoju tych zdolności, mocnych stron, poczucia własnej wartości.
Kreatywność nauczycieli w postępowaniu ze swoimi uczniami jest równie potrzebna, jak i kreatywność malarza malującego obraz, czy kreatywność wynalazcy nowego produktu. Nasze wyposażenie genetyczne jest nieskończenie bogate. Podobnie nasze osobiste doświadczenia życiowe są jedyne i niepowtarzalne, tak jak niepowtarzalne są emocje danej chwili. Czy zastanawiamy się na co dzień jakie drzemią w nas talenty? Myślenie strategiczne, empatia, wyczuwanie i rozumienie zjawisk społecznych, talent do budowania społeczności, talenty liderskie, plastyczne, intuicyjne i wiele, wiele innych, których nie dostrzegamy i nie doceniamy w sobie i w drugim człowieku, także w powierzonych nam uczniach. Odkrywanie ich i wspieranie – to właśnie zadanie dla nauczyciela XXI w, dla każdego dorosłego, kto spotka dziecko na swojej drodze i pomoże mu stać się „w pełni sobą”.
Cele innowacji
zaktywizowanie ucznia i nakłonienie go do pracy twórczej, która zmusza i zachęca do czytania,
sięganie do różnych źródeł informacji i technologii informacyjnej, w tym korzystanie z czytelni i biblioteki szkolnej,
nabywanie umiejętności kształtowania twórczego i zaangażowanego stosunku do rzeczywistości,
rozwijanie wyobraźni, niepokoju poznawczego i dociekliwości,
rozwijanie ciekawości świata i poznawania interesujących ludzi,
pomoc w rozpoznaniu talentu, zdolności twórczych,
rozwijanie uzdolnień artystycznych uczniów: recytatorskich, plastycznych, aktorskich i muzycznych,
rozwijanie wiary we własne możliwości,
stwarzanie możliwości dzielenia się swoimi umiejętnościami z innymi,
rozwijanie wrażliwości na różne formy ludzkiej działalności w sferze kultury obejmującej przekaz literacki, plastyczny, muzyczny,
propagowanie pozytywnych wzorców kulturowych i osobowych,
poznanie pracy bibliotekarza, księgarza, dziennikarza, aktora, pisarza,
kształtowanie nawyku czytania i korzystania z biblioteki szkolnej i pozaszkolnej,
kształtowanie umiejętności korzystania z różnych typów wydawnictw i wyszukiwania w nich informacji,
poznanie terminów i pojęć związanych z biblioteką i książką,
rozwijanie zainteresowań czytelniczych,
odkrywanie indywidualnych zdolności i predyspozycji poprzez różne formy działań artystycznych,
rozwijanie zainteresowania kulturą i sztuką,
podejmowanie działań twórczych samodzielnie lub zespołowo,
rozwijane poczucia własnej wartości i odpowiedzialności za powierzone zadania i obowiązki.
Data i miejsce rozpoczęcia innowacji
Zajęcia wdrażające innowację mają rozpocząć się 1 września 2009 roku w Szkole Podstawowej w Węgrach i mają trwać przez cały rok szkolny.
Autorki innowacji
Ewa Cichecka – pedagog, opiekun biblioteki szkolnej.
Monika Majszczyk – psycholog.
Agnieszka Szklińska – polonista.
Realizujący innowację
Ewa Cichecka – pedagog, opiekun biblioteki szkolnej.
Monika Majszczyk – psycholog.
Agnieszka Szklińska – polonista.
Agnieszka Chojnacka – nauczyciel języka angielskiego.
Klaudia Reinert – nauczyciel języka niemieckiego.
Ewa Pietras – nauczyciel muzyki
Nauczyciele nauczania zintegrowanego:
Ewa Sokólska
Wacława Jach
Sabina Wiecha
Źródło finansowania
Realizacja innowacji finansowana będzie ze środków własnych placówki w oparciu o posiadane zaplecze dydaktyczne.
Opis innowacji
Działalność prowadzona będzie podczas zajęć lekcyjnych – godzina wychowawcza, lekcje języka polskiego, plastyki, techniki, a także na zajęciach dodatkowych – kółkach i zajęciach pozalekcyjnych specjalnie organizowanych. Działania podzielone są na poszczególne miesiące a każdy miesiąc stanowi odrębną chociaż w efekcie końcowym wspólną całość, będącą jednocześnie podsumowaniem i prezentacją wytworów.
W każdym miesiącu prowadzimy jeden rodzaj twórczości – literacką, plastyczną, dziennikarską, teatralną, muzyczną, organizacyjną. Wszystkie jednak oparte są na stałym, wspólnym lub samodzielnym poznawaniu wytworów literatury dziecięcej ze szczególnym uwzględnieniem autorów współczesnych:
Wanda Chotomska
Agnieszka Frączek
Joanna Olech
Barbara Gawryluk
Grzegorz Kasdepke
Marcin Pałasz
